Archiwum - 9. Festiwal Filmowy Pięć Smaków
Katarzyna Szpot: Pijany ten świat
Uhonorowany sześcioma nagrodami na Festiwalu Filmowym w Tajpej obraz Changa to podszyta egzystencjalną zadumą opowieść o samotności i obsesyjnych próbach wyrwania się z tożsamościowego chaosu.
Rzeczywistość młodych bohaterów Changa to świat pijanych - ludzi wyzutych z nadziei i dziecięcego zaufania, poturbowanych stratą, mniej lub bardziej świadomie ciągnących ku śmierci. Szaleńcze dążenie do zaspokojenia potrzeby bliskości i bezpieczeństwa, naznaczające życie Shuo, Szczura i Shanghe, wyraża się w bachusowym zapamiętaniu, codziennej tułaczce po anonimowych ulicach tajwańskiej metropolii, melancholijnym współtowarzyszeniu temu, co pogardzone, wreszcie, w ulatniającej się wraz z porannym brzaskiem rozkoszy przygodnego spotkania w gejowskim klubie. Mimo zróżnicowanych postaw wobec braku, zagubieni w półświatku bohaterowie są w równym stopniu poranieni. Nieustannie uciekają od bolesnych wspomnień, niejednokrotnie tracąc namacalny kontakt z tym, co "tu i teraz". Przeszłość jednak, niczym błyskający raz po raz w ręku Szczura nóż, coraz głębiej drąży w ich życiu, w bezwzględny sposób obnażając ułomności dokonywanych przez protagonistów wyborów. Powracający obraz mrówek jawi się zatem w tym kontekście jako pragnienie odnalezienia reguły w tym pijanym trwaniu, stworzenia prywatnej przestrzeni, oswajającej zewnętrzny i wewnętrzny chaos, która umożliwi zainicjowanie procesu konstruowania stabilnego "ja".
Owo uwikłanie bohaterów jest stale obecne również w warstwie wizualnej utworu, co nierzadko wyrywa widza ze sfery komfortu. Rejestrowane w ciemnym kluczu obrazy wypełniają surowe, rozpadające się przestrzenie, pełne przeżartych zgnilizną pomieszczeń, zapomnianych przez słońce zaułków i nieustannie ociekających wilgocią budek miejscowych straganiarzy. Pozbawione równowagi ujęcia, przywodzące na myśl rozedrgane i nasycone papierosowym dymem obrazy upadłych aniołów Wong Kar-waia, z uporem zamykane są przez twórcę w ciasnych, dusznych korytarzach, po których po każdym dotkliwym starciu ze światem błądzi Szczur, albo zapośredniczane przez lustra i spojrzenie ukradzionej kamery.
Wprawdzie reżyser niekiedy zbyt nachalnie ujmuje w słowie sytuację bohaterów, nie pozostawiając widzowi czasu na intymne zadumanie, obraz stanowi odważną próbę zmierzenia się z nurtującym tajwańskie społeczeństwo problemem tożsamości. Podejmuje również uniwersalną refleksję o istocie przepracowania braku i poszukiwania prywatnej przystani w świecie pozbawionym punktu zaczepienia.
Katarzyna Szpot
"Tanatos, pijany"
Reżyseria: Chang Tso-chi
Premiera: 10 lutego 2015
Produkcja: Tajwan