Metamorfoza: Nieznośna lekkość bytu królowych piękności, Monika Popławska
Powszechnie spotykane zjawisko transseksualizmu na Filipinach wpisuje się w zbiór paradoksów określających miejscową obyczajowość. Narodowa skłonność do kreowania złudnego piękna powoduje, że Filipińczycy chętnie organizują konkursy piękności, na których wybiera się najurodziwsze małe dziewczynki, młode kobiety, czy transseksualne miss. W „Metamorfozie” Eduardo Roy Jr. prowadząc wnikliwą obserwację środowiska o zachwianej tożsamości płciowej, podejmuje krytykę tej społecznej hipokryzji.
Kosmetyczka Dorina Pineda sprawia wrażenie pozornie szczęśliwej kobiety, która na co dzień opiekuje się ośmioletnim siostrzeńcem i tworzy związek z młodym tancerzem. Przekonana, że pomaga swym transseksualnym klientkom, wstrzykując w ich ciała tanio pozyskany kolagen, początkowo przyjmuje uznanie i szacunek ze strony lokalnego środowisko. Dorina ucieka jednak przed traumatyczną prawdą o sobie samej. Uwikłana w sieć nielegalnych zabiegów, okazuje się być jednocześnie kryminalistką i ofiarą świata, w którym uroda jest przepustką do lepszej przyszłości.
Wykorzystując formę dokumentu i fabuły, Roy Jr., podobnie jak w „Fabryce dzieci”, tworzy zbiorowy portret miejscowej grupy, świadomie wybierając jedną z postaci, która wprowadza widza w zawiłe struktury środowiska. W początkowych sekwencjach filmu kamera śledzi Dorinę. Poznajemy zmanipulowane przez branżę rozrywkową klientki spotykające się z bohaterką w pokojach tanich moteli. Stopniowo dowiadujemy się prawdy o mężczyźnie Doriny, przystojnym tancerzu Uno. Napięcie narasta przez rozwinięcie wątku kryminalnej intrygi, gdy bohaterka uświadamia sobie, że wplątała się sytuację niebezpiecznych zależności.
Reżyser tworząc tragikomiczny portret transseksualnej społeczności, przez zabieg wniknięcia w psychikę ludzi borykających się z problemem identyfikacji płciowej, wskazuje widzom właściwy kierunek podejścia do problemu, który zwykle postrzegany jest poprzez pryzmat komercyjnej telewizji i kreatorów świata mody. W „Metamorfozie” mężczyźni, którzy mają kobiece dusze, stale zmagają się z brakiem akceptacji – nawet ze strony najbliższych. Realistycznie przedstawione postacie w niczym nie przypominają modelek o rysach hermafrodyty znanych z okładek popularnych magazynów. Wewnętrznie rozdarte transseksualne kobiety w filmie Roya Jra. desperacko spełniają oczekiwania stawiane przez środowisko. Przetrwają jedynie najsilniejsze.
Monika Popławska
„Metamorfoza”
reżyseria: Eduardo Roy Jr.
premiera: 11 lutego 2014 (świat)
produkcja: Filipiny