Zobacz azjatyckie arcydzieła z odrestaurowanych kopii

CYFROWA REWOLUCJA

Kilkanaście ostatnich lat to czas technologicznej rewolucji nie tylko w zakresie produkcji filmów, ale również obiegu kopii – ciężkie taśmy filmowe zostały zastąpione przez lekkie dyski cyfrowe (DCP), ważące najwyżej kilka kilogramów. Mimo że jeszcze kilka lat temu projekcje cyfrowe w polskich kinach, szczególnie tych studyjnych, były wciąż nowością, dziś żadnemu dystrybutorowi nie kalkulowałby się powrót do eksploatowania taśm jako głównego nośnika, bo poza kosztami transportu musiałby uwzględnić też odpowiednią archiwizację nośnika. Niewielkie dyski DCP są równie wygodne i ekonomiczne dla kin, z których część przeszła gruntowną modernizację, w ramach której zrezygnowała z utrzymywania i użytkowania z projektorów 35mm.

Historia Santiego i Viny, reż. Marut (przed i po rekonstrukcji) © Film Archive (Public Organization)

 
Jak więc prezentować starsze filmy w sytuacji, gdy część kin nie ma już technologicznej możliwości organizowania pokazów z taśm 35mm?

Paradoksalnie to właśnie szybki rozwój technologii stał się dla klasycznych filmów szansą na powrót do obiegu - dzięki zaawansowanym możliwościom cyfrowej rekonstrukcji. To proces skomplikowany, kosztowny i czasochłonny - trwający nawet do 3000 godzin w przypadku znacznie zniszczonych negatywów. Na działania takie decydują się same studia filmowe - jeżeli jest to opłacalne. Tak stało się chociażby w przypadku "Lepszego jutra" Johna Woo, którego europejska premiera otwarła 9. Pięć Smaków. Rekonstrukcji filmów o mniejszych potencjale komercyjnym podejmują się archiwa i organizacje, których działalność ma na celu konserwację i archiwizację oraz udostępnianie filmów.

Festiwal Filmowy Pięć Smaków (16-23 listopada) kontynuuje pokazy odrestaurowanej klasyki z Azji, dając widzom możliwość obejrzenia wybitnych dzieł na dużym ekranie.

SALAAM BOMBAY!, REŻ. MIRA NAIR

INDIE 1988

Mały Krishna pracuje w cyrku, by odpracować dług za podpalony w złości motor brata. Kiedy cyrkowcy wyjeżdżają, zostawiając go samego i bez pieniędzy, zrozpaczony udaje się do najbliższego miasta. Tam trafia w kolejne kłopoty, zderzając się z okrutną rzeczywistością miejskiego tygla; stopniowo zaczyna jednak odnajdywać dla siebie miejsce w złożonych strukturach społecznego marginesu. Prostytutki, narkomani, żebracy stają się jego nową rodziną.

Nagrodzony w Cannes i nominowany do Oscara, przełomowy film Miry Nair niezmiennie porusza jakością obrazu: zdjęcia realizowane w całości w oryginalnych lokacjach, czasem z użyciem ukrytych kamer, uderzają mocnym kolorem, unikając jednak w dużej mierze wygładzania i romantyzowania ukazywanej rzeczywistości.

Salaam Bombay!, reż. Mira Nair

CÓRKA NILU, REŻ. HOU HSIAO-HSIEN

DAUGHTER OF THE NILE, TAJWAN 1987

Neonowe Tajpej, lata osiemdziesiąte. Wkraczające w dorosłość rodzeństwo mieszka bez rodziców, szukając mniej lub bardziej ryzykownych sposobów na życie. Hsiao-yang pracuje w KFC i uczy się w nocnym liceum, jej brat prowadzi restaurację i wikła się w podejrzane interesy, najmłodsza siostra wkracza w okres buntu.

Melancholijny portret młodych ludzi, dryfujących w miejskich przestrzeniach, zainteresowanych bardziej japońskimi mangami niż politycznymi przemianami modernizującego się kraju. Kamera od niechcenia śledzi codzienną rzeczywistość boahterów, a ścieżka dźwiękowa przywołuje to, co w latach osiemdziesiątych najlepsze, tworząc doskonałe tło dla niepokojącego, słodko-gorzkiego poematu o samotności.

Jeden z najmniej znanych filmów Hou Hsiao-hsiena, pierwszy zrealizowany w Tajpej.

Córka Nilu, reż. Hou Hsiao-hsien

HISTORIA SANTIEGO I VINY, REŻ. MARUT (THAVI NA BANGCHANG)

SANTI-VINA, TAJLANDIA 1954

Epicki rozmach i liryczna treść: pełna emocji historia miłosna o tragicznych kochankach i losach połączonych karmiczną więzią. Santi jest niewidomy, jego przyjaciółka Vina zawsze staje w jego obronie przed zaczepnym Kraiem. Chłopiec zostaje wysłany do klasztoru; gdy bohaterowie spotykają się kilka lat później, przyjaźń przeradza się w poważniejsze uczucie. Zazdrosny Krai prosi jednak rodziców o zaaranżowanie małżeństwa z Viną.

Pierwszy kolorowy, zrealizowany z rozmachem na taśmie 35 mm tajski film w pełni wykorzystuje możliwości medium: doskonale wyglądają zarówno instensywne barwy w scenach religijnych rytuałów, jak i nasycone odcienie sukienek głównej bohaterki - silnej, mającej swoje zdanie dziewczyny, postaci nietypowej dla konwencjonalnych melodramatów tego okresu.

Przez całe dekady uważana za zaginioną, "Historia" została poddana gruntownej renowacji i ponownie błyszczy na ekranach światowych kin.

Historia Santiego i Viny, reż. Marut

NASZA SIOSTRA HEDY, REŻ. CHING DOE

OUR SISTER HEDY, HONGKONG 1957

Jeden z najbardziej ukochanych przez hongkońską publiczność klasycznych filmów to rozgrywająca się pod koniec lat 50. ciepła komedia opowiadająca o czterech siostrach, obdarzonych bardzo różnymi temperamentami. Spontaniczna chłopczyca Hedy, odpowiedzialna Hilda, kocio uwodzicielska Helen i słodka Hazel to reprezentantki nowoczesnego pokolenia kobiet, przeżywających miłosne rozterki i szukających własnych dróg do szczęścia w modernizującym się mieście. W rolach głównych wystąpiły cztery gwiazdy o wyrazistych osobowościach i łatwo udzielającej się energii.

Nasza siostra Hedy, reż. Ching Doe